Knoopkruid

Centaurea jacea




Het Knoopkruid Centaurea jacea groeit op voedselrijke grond in graslanden, open plekken in bossen, wegbermen en op stenige plaatsen. Het is een vrij algemene plant. De hoofdjes zijn hard en knopachtig. De roodpaarse bloemen, die bloeien van juni tot oktober, worden omringd door zwartachtige schubben.

De buitenste buisbloempjes zijn groter dan de binnenste. Deze grotere bloemen zijn steriel en dienen om insecten te lokken. De onderste bladeren zijn langgesteeld. Deze plant wordt door vee gemeden.

De plant wordt in steden soms ingezaaid.

Deze plant wordt als een belangrijke nectar-en stuifmeelbron druk bezocht door vlinders en bijen.

Deze plant wordt als een belangrijke nectarbron ook druk bezocht door vlinders.

Het is één van de waardplanten van de vlinders Veldparelmoervlinder Melitaea cinxia, Zuringuil Acronicta rumicis en Gewone Heispanner Ematurga atomaria.

Het is bovendien de waardplant van het Kanariepietje Agapeta zoegana (micronachtlinder).

Dit is één van de belangrijkste drachtplanten voor bijen tijdens het late voorjaar. Het is een goede stuifmeel- en nectarplant voor hommels.

De bloemen worden bezocht door verschillende bijen (zoals Aardhommel, Akkerhommel, Grote Tuinhommel, Steenhommel, Boshommel, Late Hommel, Gewone Koekoekshommel, Lichte Koekoekshommel, Veldhommel, Heidehommel (mannetjes), Donkere Tuinhommel (mannetjes), Grasbij, Kruiskruidzandbij, Pluimvoetbij, Tronkenbij, Blauwe Ertsbij, Bonte Viltbij, Breedbandgroefbij, Roodpotige Groefbij, Parkbronsgroefbij, Gewone Geurgroefbij, Glanzende Bandgroefbij, Zesvlekkige Groefbij, Gewone Behangersbij, Kauwende Metselbij, Zwartbronzen Houtmetselbij, Tuinbladsnijder, Klokjesdikpoot, Distelbehangersbij, Kielstaartkegelbij, Geelgerande Tubebij, Zwarte Tubebij en Honingbij.

In de nauwe bloembuis stijgt de nectar zo hoog dat hij ook voor korttongige bijen bereikbaar is.

De Zwartbronzen Houtmetselbij Osmia niveata en de Kauwende Metselbij Osmia leaiana worden opvallend vaak op deze plant aangetroffen.

De Zwarte Tubebij Stelis phaeoptera is een zeldzame parasiterende bij op de Rosse Metselbij Osmia bicornis, de Kauwende Metselbij Osmia leaiana, de Zwartbronzen Houtmetselbij Osmia niveata en waarschijnlijk ook de Grote Wolbij Anthidium manicatum. Deze bij wordt vaak nectardrinkend aangetroffen op Knoopkruid. De bij overwintert als larve in een cocon.

De Kleine Knoopkruidboorvlieg Chaetorellia jaceae komt voor op plaatsen met veel Knoopkruid. De vlieg kan ook op andere planten (zoals Fluitenkruid en Wilde Peen) worden gezien.  

De Rode Distelaardvlo Sphaeroderma rubidum, ook Knoopkruidaardvlo genoemd, is een kever die behoort tot de bladhaantjes. Deze soort komt van april tot september voor op composieten zoals Knoopkruid.  De larven mineren in de bladeren.