NATUURLEXICON
Zeldzame aarden
Zeldzame aarden worden gebruikt bij de productie van onder meer hogedrukkwiklampen, lensglazen, zonnebrillen, katalysatoren van voertuigen en beeldbuizen voor televisies. Ze worden aangewend voor militaire toepassingen, bij medische scan-
Zeldzame aarden komen ook voor in fosfaaterts, dat als kunstmest wordt gebruikt en wordt verwerkt in veevoeders. Op die manier komen ze ook in het oppervlaktewater terecht. De kunstmestindustrie loost aanzienlijke hoeveelheden lanthaan en cerium. Zeldzame aarden zijn moeilijk oplosbaar in water. Uit onderzoek aan de hand van de opgenomen concentraties van zeldzame aarden door zeekreeftjes is gebleken dat de zeldzame aarden wat ecotoxiciteit betreft in de buurt komen van lood, chroom en zink.
Er zijn 17 zeldzame aardmetalen: lanthaan, cerium, praseodymium, samarium, europium, gadolinium, holmium, erbium, thulium, neodymium, promethium, terbium, dysprosium, ytterbium en lutetium.
Cerium is licht ontvlambaar en kan irritatie aan de ogen, de huid, de ademhalingswegen en het spijsverteringsstelsel veroorzaken. Cerium reageert gemakkelijk met lucht en vocht.
Het is één van de metalen die zelden in de natuur wordt gevonden, omdat het in zeer kleine hoeveelheden voorkomt. Alle zeldzame aarden hebben vergelijkbare eigenschappen.
In oppervlaktewater zal cerium uiteindelijk terechtkomen in de waterbodem. Hierdoor kan de concentratie in aquatische organismen toenemen. Bij waterorganismen kan Cerium schade veroorzaken, met negatieve invloeden op de reproductie en functies van het zenuwstelsel tot gevolg.