NATUURLEXICON


Woudaap

Ixobrychus minutus


De Woudaap  Ixobrychus minutus meet tot 36 cm. Het is de kleinste Europese reigersoort. Het mannetje heeft tinten van bruin, beige en zwart. In het broedseizoen heeft het mannetje een rode-roze snavel. Het vrouwtje is doffer gekleurd in een camouflagepatroon voor rietvelden.

Zijn voedsel bestaat uit waterinsecten en hun larven, kleine vissen en salamanders, die worden gevangen in ondiep water.

Het broedbiotoop omvat met Riet Phragmites australis omzoomde oevers van zoetwatermeren en plassen, stille bochten van langzaam stromende rivieren, moerassen met open water en overgangen tussen dichte riet- en lisdoddevegetaties en verspreide opslag.

Het nest wordt in de rietvegetatie gebouwd, dicht boven de grond. Het nest bevindt zich vaak in de overgangszone tussen de rietvegetatie en open water, meestal op een veilige afstand van dijken of eilanden met hoge bomen, om de predatie door roofvogels en kraaiachtigen te minimaliseren. Geschikte nestlocaties worden vaak meerdere jaren na elkaar gebruikt.    

De vogel komt bij ons aan vanaf eind april tot ver in mei na te hebben overwinterd in West-Afrika (waarschijnlijk in Sahel en Nigerdelta). Tussen begin mei en eind juni legt het vrouwtje 4 tot 6 eieren. Het mannetje broedt. Soms zijn er 2 broedsels per jaar.

Beide ouders verzorgen de jongen. De jongen worden in hoofdzaak gevoed met juveniele visjes van 3 tot 8 cm lang.

Deze mooie reigerachtige is bijzonder gevoelig voor recreatiedruk. Nesten worden door de golfslag van boten vernield. Ook sportvisserij is nefast voor deze vogels. Andere bedreigingen zijn drooglegging en ontginning van moerasgebieden.

De afname van de oppervlakte en de kwaliteit van Riet speelt een belangrijke rol.

In het leefgebied van de Woudaap moeten er ongemaaide vlakken overblijven, zodat er steeds schuilmogelijkheid en nestgelegenheid blijft. Gemaaide rietvegetaties krijgen pas later in het voorjaar opnieuw de gewenste hoogte en kan dus niet gebruikt worden voor nestbouw.  

De soort heeft ook zwaar te lijden van de verwoestijning in de Sahelzone. Als gevolg van de klimaatverandering is er in de overwinteringsgebieden ten zuiden van de Sahara een enorme droogte.

Een verband tussen de achteruitgang van deze soort en de neerslaghoeveelheden in West-Afrika is nog niet voldoende aangetoond.

Veel vogels worden tijdens de trek ook door jagers neergeknald in Zuid-Europa.

Home