NATUURLEXICON


Tijgermug

Aedes albopictus


De Tijgermug Aedes albopictus, ook Aziatische Tijgermug genoemd, is een mug die van oorsprong afkomstig is uit Azië.

Deze mug is te herkennen aan de witte en zwarte banden op het lichaam en de poten. Het mannetje is kleiner dan het vrouwtje en is te herkennen aan de duidelijk sterker gepluimde antennes.

Via import van goederen is deze reeds in Amerika en Europa terechtgekomen. In Vlaanderen en Nederland komt deze soort ook reeds voor. Met de import van de sierplant Dracaena sanderiana (Lucky Bamboo) uit Azië komen ook de eitjes en de larven van deze mug mee. Bij aankomst in Europa zouden de bewuste planten moeten worden in quarantaine gehouden, onderzocht en desnoods behandeld zodat de eitjes en de larven verdwenen zijn en zich bij ons dus niet kunnen ontwikkelen.

Deze mug leeft 40 tot 50 dagen en zet gedurende het leven een viertal keer eitjes af. De eitjes blijken bestendig tegen koude en droogte. Het is nog niet aangetoond dat deze mug bij ons kan overleven. De klimaatverandering kan hier mogelijks wel verandering in brengen. In binnenmilieus zoals plantenkassen kan de soort zich wel tijdelijk handhaven. De larven kunnen er ontwikkelen in plasjes water.

In Vlaanderen werd reeds vastgesteld dat de muggenlarven overleefden in water dat in opgeslagen autobanden (in open lucht) bleef staan.

Van nature ontwikkelen de larven zich in met water gevulde boomholtes. De kleinste hoeveelheden water, zoals vogeldrinkbakjes en bloempotten blijken voldoende te zijn voor de ontwikkeling van de larven. In water dat gedurende enige tijd blijft staan, bevinden zich tevens kleine andere organismen die de larven tot voedsel dienen.

Deze mug staat erom bekend dat ze verschillende virussen kan verspreiden zoals de virussen die bij de mens Gele Koorts, West-Nijlziekte, Japanse encephalitis, Chikungunya en Knokkelkoorts (dengue) veroorzaken. De mug zou volgens wetenschappers wel 24 verschillende soorten ziekten kunnen overdragen.

De Tijgermug kan besmet raken met een ziekteverwekker als het bloed dat uit de gastheer wordt opgezogen is besmet. De vrouwtjes kunnen ziekteverwekkers daarnaast ook overdragen op hun eitjes.

De Gele Koorts wordt gekenmerkt door hoge koorts, spierpijn, een algemene malaise, hoofdpijn en misselijkheid. De West-Nijlziekte geeft koorts, hoofdpijn en hersenvliesontsteking. De Japanse encephalitis kent als symptomen een stijve nek, extreme vermagering en verlammingsverschijnselen. Chikungunya leidt tot milde koorts en gewrichtspijnen. De knokkelkoorts wordt gekenmerkt door een plotse koorts, zware hoofdpijn en gewrichts- en spierpijn.  

De soort behoort tot de steekmuggen. De steek is echter een beet. Met de monddelen wordt bloed opgezogen.

In tegenstelling tot de Gewone Steekmug Culex pipiens bijt de Tijgermug niet vooral ’s nachts, maar ook overdag.

Het vrouwtje zuigt bloed omdat het de hierin aanwezige eiwitten gebruikt voor de ontwikkeling van de eitjes. Het voedsel van het vrouwtje bestaat, net als bij het mannetje, uit nectar.   

De Tijgermug zuigt zich niet in één keer vol, zoals veel andere steekmuggen, maar vliegt van gastheer naar gastheer om zo de nodige hoeveelheid bloed te verzamelen. Het vrouwtje bijt zowel mensen als dieren meermaals. Daardoor is deze mug gevaarlijker dan andere muggen omdat er van verschillende individuen bloed wordt gezogen. De kans op besmetting via deze mug is hierdoor groter dan bij andere muggensoorten.

De beet van de Tijgermug is pijnlijk en laat een grote roodpaarse vlek op de huid achter.

Naast virussen kan deze mug ook verschillende parasitaire wormen overbrengen, zoals de voor honden gevaarlijke parasieten Dirofilaria immitens en Dirofilaria repens. Deze eerste soort wordt ook hartworm genoemd en is voor honden erg gevaarlijk. De tweede soort kan zich ook in mensen ontwikkelen maar zich hierin niet voortplanten.

Tenslotte kan ook de worm Wuchereria bancrofti worden overgedragen. Deze soort is gevaarlijk voor mensen; de worm veroorzaakt verstoppingen in het lymfestelsel zodat lichaamsdelen enorm opzwellen.  

De larven van de Tijgermug worden door een groot aantal waterdieren gegeten, zoals vissen en insecten en hun larven. De volwassen muggen worden gegeten door insecteneters als vogels, kikkers en ook door andere insecten zoals libellen.  

Ter bestrijding van de Tijgermug kan de bacterie Bacillus thuringiensis worden ingezet. Dit is een biologisch bestrijdingsmiddel dat wordt ingezet om de in het water levende larven te doden. De bacterie produceert toxinen die gaten in het celmembraan veroorzaken en zo de larven doodt, maar andere organismen wel ongemoeid laat.

Een ander preventief middel is het vermijden dat er zelfs zeer kleine hoeveelheden water ergens blijven staan, zodat de larven zich niet kunnen ontwikkelen.   

Ter bescherming tegen muggenbeten kan men gebruik maken van insectenwerende crèmes, sprays of sticks of een muskietennet.

Ter verzachting van de gevolgen van een beet kan men verzachtende crèmes of producten met een antihistaminicum gebruiken.

Home