NATUURLEXICON


Notenkraker

Nucifraga caryocatactes   


De Notenkraker Nucifraga caryocatactes is een bewoner van taiga en naaldbossen met sparren in gebergten. In de winter komt hij ook voor in loofbossen en is dan soms in grote aantallen te zien in lager gelegen gebieden.

Hij meet tot 32 cm. Hij is donkerbruin gekleurd met witte vlekjes op borst en rug. Hij heeft een donkerbruine kruin en een korte, donkere staart.

Deze vogel voedt zich hoofdzakelijk met zaden van naaldbomen, maar (in het najaar) ook met bessen, noten, appels, ooft, insecten, wormen, eieren en slakken. Soms worden zelfs kleine vogels gegeten. De vogel is dol op hazelnoten en beukennoten. Deze noten worden kapot gehakt met de sterke, scherpe en rechte snavel.  

Het nest wordt gebouwd in de kruin van naaldbomen. In maart–april worden er 3 of 4 eieren gelegd die door het vrouwtje worden uitgebroed.

Het is in Vlaanderen een onregelmatige broedvogel, standvogel en gedeeltelijk trekvogel.

De Notenkraker broedt van de hoge delen van Midden-Europa noordelijk tot Zuid-Scandinavië en vandaar oostelijk tot in Rusland. De Notenkrakers die bij ons worden gezien zijn meestal de nominaatvormen die afkomstig zijn uit Scandinavië.

Soms zijn er bij ons invasies van Notenkrakers die komen van de streken gelegen vanaf de Oeral oostwaarts over Siberië en ook wel Siberische Notenkraker Nucifraga caryocatactes macrorhynchos (of Dunsnavelnotenkraker) worden genoemd. Ze zijn herkenbaar aan de dunnere en iets langere snavel. Deze laatste legt bij voedselschaarste grote afstanden af, vaak in grote getale. We hebben meestal met dergelijke invasies te maken wanneer de dennen in hun normale leefomgeving (te) weinig zaad voortbrengen.  De Siberische Notenkrakers zijn in hun broedgebied grotendeels afhankelijk van de zaden van de Siberische Den Pinus sibirica. Niet zozeer onmiddellijk voedselgebrek vormt de aanleiding tot de emigratie, maar wel de onmogelijkheid om de zaden te verzamelen en te stockeren als wintervoorraad en als voedselbron te benutten gedurende de rest van het jaar.  

Home