NATUURLEXICON

Kwel

Kwel is water dat onder druk uit de grond komt.

Deze kwel wordt veroorzaakt doordat de bewegende grondwaterstroom op een ondoordringbare laag botst, onder de grond verder gaat en in een lager gelegen gebied tot aan de oppervlakte wordt gestuwd. Plaatsen waar voortdurend grondwater uittreedt, worden kwelgebieden genoemd.

De aanwezigheid van kwelwater is voor de natuur van groot belang. Kwelwater is vaak voedselarm en mineraalrijk.

Mineralen worden immers opgelost, meegevoerd, omgezet of achtergelaten door het water. Zodoende krijgt het water zijn specifieke samenstelling. Afhankelijk van deze samenstelling krijgen we een bepaalde vegetatie.
Een voorbeeld van een kwelafhankelijke plant is Waterviolier Hottonia palustris.

Het vaak voedselarme karakter van kwel wordt verder versterkt doordat het water vaak ijzerhoudend is. IJzer bindt met de meststof fosfaat waardoor deze minder beschikbaar wordt voor de planten en bijgevolg een voedselarmere situatie gecreëerd wordt. De bruine kleur die hierdoor duidelijk te zien is in het water, wordt roest genoemd.
Holpijp Equisetum fluviatile is een plant die ijzer nodig heeft om goed te kunnen groeien.

Andere typische planten die men in kwelgebieden aantreft zijn de Moerasdroogbloem Gnaphalium uliginosum en de Kale Jonker Cirsium palustre.