NATUURLEXICON


Kortschildglimworm

Phosphaenus hemipterus   


De Kortschildglimworm Phosphaenus hemipterus is een kever die voorkomt in tuinen, parken, bossen, holle wegen en hagen.

De soort komt verspreid in Vlaanderen voor, maar is zeker niet talrijk.

Het vrouwtje meet tot 10 mm en heeft zeer korte dekschilden. Het vrouwtje is ongevleugeld. Het is overwegend ’s avonds actief. Het heeft lichtorganen dat ze bij verstoring steeds aansteekt. Het mannetje lijkt op een kortschildkever, meet tot 10 mm, is donkerbruin en heeft lichtorganen. Ook het mannetje kan niet vliegen. Het is overwegend overdag actief. De voelsprieten zijn veel langer en dikker dan bij de kortschildkevers. Bij verstoring gebruiken de mannetjes hun lichtorgaan.

Ook de rupsachtige larven hebben een lichtorgaan. Ze gaan ’s nachts op zoek naar voedsel tussen bladstrooisel, begroeiing en mos.

De volwassen kevers leven slechts een tweetal weken.

Als volwassen dier zijn ze zeer honkvast door hun onvermogen om grote afstanden te overbruggen. Het larvale stadium duurt 2 jaar. Het zijn vooral de rupsen die gedurende hun zoektochten naar voedsel nieuwe geschikte gebieden koloniseren, als er maar voldoende kleinschalige landschapselementen zijn waarlangs ze zich kunnen voortbewegen (corridors).

De soort is gevoelig voor verdroging, chemische bestrijdingsmiddelen en verdwijnen van leefgebieden. Ook lichthinder zorgt voor een effect ten opzichte van mannetjes, zij het afstotend (te fel licht) of aantrekkend (wordt afgeleid van de vrouwtjes).

Bij te felle belichting stoppen de larven met licht geven. Dit licht geven is belangrijk als afschrikkingssignaal ten aanzien van predatoren zodat er meer larven ten prooi vallen.     

Glimwormen bezitten het vermogen om zelf licht te produceren (bioluminescentie). Dit doen ze in cellen die gegroepeerd zitten in lichtorganen. Volwassen glimwormen gebruiken lichtsignalen om elkaar op te sporen tijdens de voortplanting. De larven gebruiken het licht in de vorm van trage lichtimpulsen wanneer ze ’s nachts prooien zoeken en bij verstoring ter afweer van vijanden.   

Home