NATUURLEXICON


Houtkant


Een houtkant is een dicht houtbestand dat breder is dan één bomenrij. Het houtbestand bestaat vaak uit bomen die als hakhout beheerd worden, eventueel in combinatie met enkele opgaande bomen. Wanneer deze houtkanten zijn aangeplant op een door de mens opgeworpen aarden wal, spreken we van een houtwal.

Houtkanten en houtwallen vervulden vroeger allerlei functies. Ze bakenden percelen af, hielden het vee tegen, beschermden tegen wind en erosie en leverden brand- en geriefhout. Net als andere kleine landschapselementen hebben ze hun oorspronkelijke functies vandaag grotendeels verloren. Daardoor zijn veel houtwallen verloren gegaan en vervangen door prikkeldraad.

Vandaag hebben ze vooral een grote ecologische functie. Houtkanten en houtwallen zijn bijzondere ecosystemen waar we verschillende soorten planten en dieren kunnen aantreffen.

Indien houtkanten langs waterlopen niet worden afgezet groeien ze hoog uit en zorgen ze voor een sterke beschaduwing van het wateroppervlak. Een gevolg daarvan is dat er in het water en op de oevers minder vegetatie aan te treffen valt. Dit heeft ook zijn weerslag op de fauna die voor beschutting, voedsel, ei-afzet en dergelijke vaak de voorkeur geeft aan een weelderige plantengroei.

Licht is een beperkende factor voor de ontwikkeling van een diverse watervegetatie. Daarnaast speelt opeenstapeling van bladval van de houtkanten wellicht ook een rol.

Om de oever- en watervegetatie meer kansen te geven, kan worden gekozen voor een gefaseerd hakhoutbeheer met behoud van overstaanders, en periodieke dunningen. Een dergelijk beheer vermindert de beschaduwing en leidt tot een meer diverse en structuurrijke houtkant, oever- en watervegetatie. Volledig open situaties moeten ook niet worden nagestreefd.

Houtige vegetaties zijn ook belangrijk als geleidend element voor vleermuizen. Oude bomen met holten, die voor vleermuizen en andere diersoorten belangrijk kunnen zijn, worden als overstaanders gespaard.

Systematisch sparen van hoogstammige bomen is echter af te raden omdat de bomen vlakbij de gracht geen symmetrisch wortelstelsel kunnen vormen en daardoor gevoelig zijn voor windval.

Home