NATUURLEXICON

Blauwzwarte Houtbij

Xylocopa violacea

De Blauwzwarte Houtbij Xylocopa violacea is is een zeldzame soort, die eerder door introductie in Vlaanderen is terecht gekomen.

Het is een zeer grote soort (20 tot 25 mm) met een snelle vlucht en een groot vliegbereik (10 km). Deze soort is gemakkelijk herkenbaar aan het volledig zwarte en zwartbehaarde lijf en de donkere, blauw getinte vleugels. De antennes van het mannetje zijn aan het uiteinde iets afgeplat en zijn opvallend oranje op het elfde en twaalfde antennelid.

Het nest wordt gemaakt in dood hout. Deze prachtige bij is een warmteminnende soort, die vaak wordt geïmporteerd met hout uit Zuid-Europa. Deze soort wordt dan ook vaak aangetroffen in de buurt van opslagplaatsen van hout.

Volwassen mannetjes en vrouwtjes overwinteren en paren in maart- april. De vrouwtjes maken in het voorjaar een nest in dood hout, bestaande uit een 15 tot 30 cm lange gang met 15 kamertjes. Deze bij kiest hiervoor gedroogd en aan het zonlicht blootgesteld licht rottend hout, waarbij een voorkeur lijkt te bestaan voor afgestorven hout van fruitbomen (Kers), Berksoorten Betula species en Europese Lork Larix decidua. De soort wordt ook soms gevonden in bamboestengels (bijenhotels). De soort wordt soms versleept via houtimport vanuit zuidelijker streken.

In elke kamer wordt een stuifmeelvoorraad gebracht, waarop een eitje wordt gelegd. Daarna wordt de kamer door een wandje afgesloten. De larven eten de voorraad op en verpoppen daarna meteen. Het eerste exemplaar knaagt zich door de dwarsband naar buiten. De vrouwtjes verwijderen zich vaak ver van hun nest. Ze kunnen het nest wel gemakkelijk terugvinden.

Het is één van de weinige bijensoorten waarbij de moeder nog actief is als de nieuwe generatie verschijnt.

Deze bij bezoekt graag Wilde Kamperfoelie Lonicera periclymenum maar kent voor de rest geen gespecialiseerd bloembezoek.

Het stuifmeel wordt verzameld aan de achterpoten, maar voor het grootste deel in de krop.

Deze bij kan worden gezien van eind maart tot half oktober.

De mijt Sennertia cerambycina is een parasiet bij de Blauwzwarte Houtbij Xylopa violacea.